Đảo Hòn Dấu là một đảo nguyên sinh, thuộc Khu du lịch Đồ Sơn, cách trung tâm thành phố Hải Phòng hơn 20 km về phía Nam. Từ bến tàu Nam Đồ Sơn, di chuyển bằng tàu thủy, chỉ khoảng 10 phút là du khách đã đặt chân lên hòn đảo xinh đẹp như viên ngọc minh châu giữa muôn trùng sóng biển.
Cùng với vẻ đẹp của thiên nhiên ban tặng: Rừng nguyên sinh với nhiều loại cây lâu năm quý hiếm - đặc biệt là 35 cây đa búp đỏ đã được vinh danh “cây di sản Việt Nam” có niên đại từ 400 đến 700 năm tuổi; những loài hoa rừng rực rỡ sắc màu; những ghềnh đá cổ bao quanh đảo; ngọn hải đăng hơn trăm tuổi, được mệnh danh là “mắt ngọc” của Tổ quốc …; nơi đây còn thấp thoáng ngôi đền uy linh, nơi thờ Nam Hải Thần Vương. Ngôi đền không lớn, nhưng ngày đêm nghi ngút khói hương.
Người Đồ Sơn có nhiều truyền thuyết về vị thần được phụng sự nơi đây. Theo sách “Đại Nam Nhất Thống Chí” và các cụ cao niên kể lại: “Thời dân tộc ta chống quân xâm lược Nguyên Mông (thế kỷ XIII), một đêm thấy có xác người không đầu dạt vào bờ biển Hòn Dấu. Quan sát áo quần, người ta cho rằng đây là một vị tướng nhà Trần tử trận. Thi hài vị tướng được đưa lên bờ khâm liệm, chờ tới sáng hôm sau thì chôn cất. Sáng hôm sau, khi lên bờ đã thấy mối đùn ở nơi đặt thi hài vị tướng thành mộ. Mọi người lễ tạ và sửa sang phần mộ. Những ngày sau đó, vị võ tướng hiển linh thành một cụ già râu tóc bạc phơ, ngồi câu cá, lúc ẩn, lúc hiện. Hỏi tên cụ, cụ chỉ cười không nói, chỉ cười và chỉ ra biển; vì thế người ta gọi cụ là Lão Đảo Thần Vương". Để tưởng nhớ công ơn của vị tướng, Nhân dân đặt đền thờ tại Đảo Dấu. Ngôi đền trở nên linh thiêng. Thuyền bè các nơi qua lại nơi đây đều ghé vào đảo cúng lễ cầu may. Từ đó, hằng năm dân làng mở Hội vào các ngày từ mồng 8 đến mồng 10 tháng 2 âm lịch.
Trong tầng tầng lớp lớp những tán cây cổ thụ trên đảo Dấu, bao phủ nhiều nhất chính là những cây đa búp đỏ. Hiện tại trong quần thể đa búp đỏ trên khu rừng nguyên sinh ở đảo Dấu có tổng cộng khoảng hơn 70 cây có độ tuổi trên 100 năm. Có thể nói đây là khu rừng đa búp đỏ lớn nhất Việt Nam hiện nay, trong đó 35 cây đa với độ tuổi từ 400 - 700 năm tuổi đã được Hội bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam vinh danh là cây di sản Việt Nam vào năm 2013.
Du khách tản bộ theo con đường nhỏ rợp bóng mát của cánh rừng nguyên sinh khoảng 20 phút là tới Hải đăng Hòn Dấu. Theo tư liệu lịch sử, Hải Đăng Hòn Dấu được người Pháp xây dựng từ năm 1892, đến năm 1896 thì hoàn thành và đưa vào sử dụng. Nằm trên điểm cao nhất của đảo Dấu, gần 130 năm qua, ánh sáng của Hải Đăng Hòn Dấu đã dẫn đường cho các chuyến tàu cập bến an toàn.
Trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Hải Đăng Hòn Dấu đã hứng chịu không biết bao nhiêu bom đạn của kẻ thù. Với ý chí, quyết tâm “Còn người, còn đảo, trái tim còn đập, đèn còn sáng”, các thế hệ cán bộ, công nhân bảo vệ, vận hành Hải Đăng Hòn Dấu thắp và giữ ánh sáng của ngọn đèn biển hằng đêm để bảo đảm an toàn cho những chuyến tàu cập Cảng Hải Phòng, Cảng Hòn Gai.
Lễ hội Đảo Dấu gắn liền với tín ngưỡng tâm linh của người dân miền biển Đồ Sơn. Phần lễ đặc trưng là tục rước đèn về đêm và tế lễ, thả thuyền giấy. Theo quan niệm của những người đi biển ở Đồ Sơn, rước đèn về đêm là rước thần hiển linh để che chở, bảo vệ ngư dân cho những chuyến ra khơi thuận buồm, xuôi gió, tôm, cá đầy khoang, ngoài ra còn phù hộ cho nhân dân trong vùng bình an, may mắn…
Đảo Hòn Dấu là một đảo nguyên sinh, thuộc Khu du lịch Đồ Sơn, cách trung tâm thành phố Hải Phòng hơn 20 km về phía Nam. Từ bến tàu Nam Đồ Sơn, di chuyển bằng tàu thủy, chỉ khoảng 10 phút là du khách đã đặt chân lên hòn đảo xinh đẹp như viên ngọc minh châu giữa muôn trùng sóng biển.
Cùng với vẻ đẹp của thiên nhiên ban tặng: Rừng nguyên sinh với nhiều loại cây lâu năm quý hiếm - đặc biệt là 35 cây đa búp đỏ đã được vinh danh “cây di sản Việt Nam” có niên đại từ 400 đến 700 năm tuổi; những loài hoa rừng rực rỡ sắc màu; những ghềnh đá cổ bao quanh đảo; ngọn hải đăng hơn trăm tuổi, được mệnh danh là “mắt ngọc” của Tổ quốc …; nơi đây còn thấp thoáng ngôi đền uy linh, nơi thờ Nam Hải Thần Vương. Ngôi đền không lớn, nhưng ngày đêm nghi ngút khói hương.
Người Đồ Sơn có nhiều truyền thuyết về vị thần được phụng sự nơi đây. Theo sách “Đại Nam Nhất Thống Chí” và các cụ cao niên kể lại: “Thời dân tộc ta chống quân xâm lược Nguyên Mông (thế kỷ XIII), một đêm thấy có xác người không đầu dạt vào bờ biển Hòn Dấu. Quan sát áo quần, người ta cho rằng đây là một vị tướng nhà Trần tử trận. Thi hài vị tướng được đưa lên bờ khâm liệm, chờ tới sáng hôm sau thì chôn cất. Sáng hôm sau, khi lên bờ đã thấy mối đùn ở nơi đặt thi hài vị tướng thành mộ. Mọi người lễ tạ và sửa sang phần mộ. Những ngày sau đó, vị võ tướng hiển linh thành một cụ già râu tóc bạc phơ, ngồi câu cá, lúc ẩn, lúc hiện. Hỏi tên cụ, cụ chỉ cười không nói, chỉ cười và chỉ ra biển; vì thế người ta gọi cụ là Lão Đảo Thần Vương". Để tưởng nhớ công ơn của vị tướng, Nhân dân đặt đền thờ tại Đảo Dấu. Ngôi đền trở nên linh thiêng. Thuyền bè các nơi qua lại nơi đây đều ghé vào đảo cúng lễ cầu may. Từ đó, hằng năm dân làng mở Hội vào các ngày từ mồng 8 đến mồng 10 tháng 2 âm lịch.
Trong tầng tầng lớp lớp những tán cây cổ thụ trên đảo Dấu, bao phủ nhiều nhất chính là những cây đa búp đỏ. Hiện tại trong quần thể đa búp đỏ trên khu rừng nguyên sinh ở đảo Dấu có tổng cộng khoảng hơn 70 cây có độ tuổi trên 100 năm. Có thể nói đây là khu rừng đa búp đỏ lớn nhất Việt Nam hiện nay, trong đó 35 cây đa với độ tuổi từ 400 - 700 năm tuổi đã được Hội bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam vinh danh là cây di sản Việt Nam vào năm 2013.
Du khách tản bộ theo con đường nhỏ rợp bóng mát của cánh rừng nguyên sinh khoảng 20 phút là tới Hải đăng Hòn Dấu. Theo tư liệu lịch sử, Hải Đăng Hòn Dấu được người Pháp xây dựng từ năm 1892, đến năm 1896 thì hoàn thành và đưa vào sử dụng. Nằm trên điểm cao nhất của đảo Dấu, gần 130 năm qua, ánh sáng của Hải Đăng Hòn Dấu đã dẫn đường cho các chuyến tàu cập bến an toàn.
Trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Hải Đăng Hòn Dấu đã hứng chịu không biết bao nhiêu bom đạn của kẻ thù. Với ý chí, quyết tâm “Còn người, còn đảo, trái tim còn đập, đèn còn sáng”, các thế hệ cán bộ, công nhân bảo vệ, vận hành Hải Đăng Hòn Dấu thắp và giữ ánh sáng của ngọn đèn biển hằng đêm để bảo đảm an toàn cho những chuyến tàu cập Cảng Hải Phòng, Cảng Hòn Gai.
Lễ hội Đảo Dấu gắn liền với tín ngưỡng tâm linh của người dân miền biển Đồ Sơn. Phần lễ đặc trưng là tục rước đèn về đêm và tế lễ, thả thuyền giấy. Theo quan niệm của những người đi biển ở Đồ Sơn, rước đèn về đêm là rước thần hiển linh để che chở, bảo vệ ngư dân cho những chuyến ra khơi thuận buồm, xuôi gió, tôm, cá đầy khoang, ngoài ra còn phù hộ cho nhân dân trong vùng bình an, may mắn…